Projecten
Herinrichting wandelpark Martenastate
Cornjum / Koarnjum
1972
-
1983
Categorie 2
Tuin
Mariawei2, Kornjum Cornjum / Koarnjum

 

Het hart van de Martenatstate wordt gevormd door een, in 1900 door architect W.C. de Groot ontworpen, miniatuur kasteeltje in neorenaissance stijl met daar omheen een gracht. Buiten de gracht liggen verschillende landschapsonderdelen: een bastion aan de oostzijde en een wandelpark ten oosten daarvan.
Het wandelpark omvat met name elementen van de 19de-eeuwse landschapsstijl (slingerende waterpartijen, paden, geboomte en een bergje), elementen uit eerder periodes (enkele oude lindelanen, een kastanjelaan en een oude beukenloofgang, paden, aanplant en hekwerken uit 1912 - toen de aanleg werd getransformeerd tot openbaar toegankelijk wandelpark. De kern van het park bestaat uit een slingerende waterpartij, waarvan het ontwerp wordt toegeschreven aan Lucas Roodbaard (een 19e eeuwse landschapsarchitect die voornamelijk in het Noorden actief was). De Martenastate is vooral bekend vanwege de bijzondere stinzenflora (o.a. adderwortel, Haarlems klokkenspel en gele anemoon) die verband kan houden met zowel het oudere stinsterrein als met de mogelijk eerste helft 19de-eeuwse aanleg in landschapsstijl.

In 1970 treedt Le Roy, namens It Fryske Gea, toe als voorzitter van de Stichting Martenastate, die het landhuis en het omringende wandelpark beheert. Bij zijn toetreden gaat Le Roy zich – uiteraard – bemoeien met het in verval geraakte wandelpark, en propageert hij een ‘wilde’ tuinaanleg waar in 1972 aan wordt begonnen. Deels door ook hier puin te laten storten waar slingermuurtjes mee worden gestapeld, maar voor een groter deel door ‘de natuur haar gang te laten gaan’. De verarming van de grond moest in zijn ogen de tijd hebben. Brandnetels en fluitenkruid woekerden. Dat gaf discussie. Na jaren verarming ging het echter beter met het park. De stikstofminnende planten namen af en de stinzenflora nam weer toe.

Le Roy zou aanblijven tot 11 september 1983. Er ontstonden toen spanningen tussen zijn ecologische opvattingen en die van de overige bestuursleden. Na zijn vertrek “werd het puin dat bij de vijver was gestort dan ook snel weer weggehaald."
Sinds 2022 wordt het park opnieuw geheel gerenoveerd, dit keer ook met aandacht voor de biodiversiteit. Maar van de wilde tuin van Le Roy rest niets meer.